Kinh nghiệm diệt rệp sáp hại xoài – Không rụng bông, không nóng cây
Nông dân có thể giảm năng suất hoặc mất trắng một vụ xoài vì bông đen lại, rụng sạch, thì rất có thể rệp sáp là thủ phạm chính. Nhưng vấn đề là, diệt rệp sáp trên xoài không giống như diệt rệp trên cây khác. Nếu chỉ phun thuốc đại trà, bạn có thể mất cả vụ xoài vì cây bị sốc, bông rụng hàng loạt. Nhiều vườn xoài thiệt hại nặng nề chỉ vì diệt rệp sai cách. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ tại sao rệp sáp trên xoài lại khó trị hơn, nó gây hại ra sao trên từng giai đoạn phát triển và quan trọng nhất – những loại thuốc mới nhất giúp diệt rệp tận gốc mà không làm rụng bông, nóng cây.
Tại sao rệp sáp trên xoài lại khó trị hơn các cây khác?
Rệp sáp tấn công rất nhiều loại cây trồng, nhưng riêng với xoài, nó đặc biệt nguy hiểm vì:
- Chúng sống ẩn sâu trong kẽ bông, cuống trái, rãnh vỏ: Trên cây khác, rệp sáp thường bám trên lá hoặc thân, dễ phát hiện. Nhưng trên xoài, chúng trú ẩn ở những nơi khó phun thuốc tới, làm cho việc diệt tận gốc rất khó khăn.
- Chúng có lớp sáp dày, kháng thuốc mạnh: Không như rệp mềm, rệp sáp có một lớp sáp trắng dày, giúp chúng chống lại nhiều loại thuốc nếu không được xử lý đúng cách.
- Chúng cộng sinh với kiến: Kiến bảo vệ rệp sáp khỏi thiên địch và giúp chúng di chuyển khắp cây. Nếu không xử lý kiến, rệp sẽ bùng phát nhanh chóng dù có phun thuốc mạnh cỡ nào.
Rệp sáp gây hại như thế nào trên từng giai đoạn phát triển của xoài?
1. Giai đoạn ra bông
- Rệp sáp tập trung bám vào cuống bông, hút nhựa khiến bông bị héo, khô đen.
- Chúng tiết ra mật ngọt, tạo điều kiện cho nấm muội đen phát triển, làm bông bị bẩn, khó thụ phấn.
- Nếu không xử lý kịp, tỷ lệ đậu trái gần như bằng 0.
2. Giai đoạn đậu trái non
- Rệp sáp tấn công cuống trái, làm trái non không lớn được, héo và rụng.
- Chúng tiếp tục gây nấm muội đen, làm lá xoài kém quang hợp, ảnh hưởng đến sức khỏe toàn cây.
3. Giai đoạn nuôi trái
- Rệp bám vào rãnh cuống, vỏ trái, làm trái bị sần sùi, xấu mã, mất giá trị thương phẩm.
- Khi bị nhiễm nặng, xoài có thể bị rụng trái non hàng loạt dù cây nhìn vẫn khỏe mạnh.
Diệt kiến – Cắt đứt chuỗi bảo vệ của rệp sáp
Kiến là đồng minh số một của rệp sáp, bảo vệ rệp khỏi thiên địch và giúp chúng di chuyển nhanh chóng giữa các cành. Vì vậy, muốn trị rệp hiệu quả, trước tiên phải diệt kiến:
- Băng keo chống kiến: Quấn quanh thân cây để chặn đường lên của kiến.
- Vôi hoặc đất diatomite: Rải quanh gốc để ngăn kiến từ mặt đất bò lên.
- Thuốc diệt kiến sinh học: Các loại như Anbio Bait, Optigard giúp diệt kiến mà không ảnh hưởng đến thiên địch có lợi trong vườn.
Sử dụng thiên địch để kiểm soát rệp sáp
Thay vì lạm dụng thuốc hóa học, bạn có thể bảo vệ thiên địch tự nhiên để giữ rệp sáp ở mức thấp nhất:
- Bọ rùa đỏ (Cryptolaemus montrouzieri): Một cá thể bọ rùa đỏ có thể ăn hàng trăm con rệp sáp mỗi ngày.
- Ong ký sinh (Anagyrus lopezi): Loài ong này đẻ trứng vào rệp sáp, khiến rệp bị tiêu diệt từ bên trong.
Hạn chế phun thuốc trừ sâu phổ rộng sẽ giúp các thiên địch này phát triển tự nhiên trong vườn.
Những loại thuốc diệt rệp sáp mới nhất, an toàn cho xoài
Dùng thuốc diệt rệp sáp cho xoài phải cực kỳ cẩn thận. Nếu chọn sai thuốc, cây có thể bị sốc, nóng, rụng bông hàng loạt. Dưới đây là những loại thuốc mới nhất, diệt tận gốc rệp sáp mà không làm hại xoài:
- Movento 150OD (Bayer) – Diệt tận gốc từ bên trong cây
- Hoạt chất Spirotetramat, có cơ chế lưu dẫn hai chiều, giúp diệt rệp từ bên trong.
- Không gây sốc cây, an toàn khi xoài đang ra bông.
- Diệt luôn cả ấu trùng rệp ẩn trong cuống bông, cuống trái.
- Thionova 25WG (UPL) – Diệt rệp sáp mà không ảnh hưởng thiên địch
- Hoạt chất Thiamethoxam, thấm sâu, hiệu quả cao với rệp sáp kháng thuốc.
- Không gây nóng cây, không làm rụng bông xoài.
- Closer 240SC (Corteva) – Hiệu quả mạnh, không làm nóng cây
- Hoạt chất Sulfoxaflor, diệt rệp sáp nhanh chóng nhưng không gây sốc cây.
- Thấm sâu, giúp tiêu diệt cả rệp sáp ẩn nấp sâu trong kẽ bông, cuống trái.
- Selecron 500EC (Syngenta) – Diệt nhanh rệp sáp, hiệu quả tức thì
- Hoạt chất Profenofos, tác động tiếp xúc và xông hơi mạnh.
- Tiêu diệt nhanh rệp sáp trưởng thành, hiệu quả ngay sau khi phun.
Chăm sóc và bón phân giúp cây khỏe mạnh, ít bị rệp sáp
- Giai đoạn ra bông:
- Bón Canxi – Bo, giúp bông cứng cáp, khó rụng khi bị rệp tấn công.
- Giảm đạm, vì đạm cao làm cây mềm yếu, rệp dễ bám vào hơn.
- Giai đoạn nuôi trái:
- Bón Kali (K) giúp trái lớn nhanh, vỏ cứng, rệp khó bám.
- Bổ sung trichoderma, giúp rễ khỏe, cây hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn.
- Chế phẩm sinh học hỗ trợ:
- Nano Chitosan giúp tăng sức đề kháng tự nhiên của cây.
- Dịch chiết neem có tác dụng xua đuổi rệp sáp, không làm nóng cây.
Kết luận
Muốn trị rệp sáp tận gốc mà không làm hại cây, phải kết hợp diệt kiến, bảo vệ thiên địch, dùng thuốc đúng loại và chăm sóc cây hợp lý. Làm đúng cách, bạn sẽ có một vườn xoài sạch rệp, bông đậu tốt, trái đạt giá cao. Chúc bà con có một mùa xoài bội thu!
